Narządy zmysłów u ryb

Fragment artykułu: Michalina Pączkowska: Ryba też człowiek. Opublikowano drukiem w Magazynie Akwarium nr 6/2021 (190).

Danio pręgowany (oko) to dobrze znana ryba akwariowa. Od jakiegoś czasu swoją popularność zwiększa wśród naukowców jako organizm modelowy, na którym testuje się leki przeznaczone dla ludzi oraz sprawdza jak przebiegają choroby genetyczne czy nowotworowe.

Wybór danio pręgowanego jako obiektu badań przez Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie nie jest przypadkowy – to właśnie z nim genom ludzki jest podobny w 90 %.
Czy to dużo? To zależy od punktu widzenia. Z danio pręgowanym jesteśmy zupełnie różni, żyjemy w odmiennych środowiskach, ale choć na chwilę spróbujmy przyjrzeć się światu poprzez rybie zmysły.

Raz! Dwa! Trzy! Ryba patrzy!

U większości ryb oczy umieszczone są po bokach głowy, dzięki czemu taki osobnik ma szerokie pole widzenia i może patrzeć jednocześnie w dwóch kierunkach – to widzenie jednooczne. Niektóre gatunki mają dodatkowo umiejętność poruszania gałkami ocznymi niezależnie od siebie – tak zjawisko występuje na przykład u ryb karpiowatych. Boczne ustawienie oczu jest zdecydowanie korzystniejsze dla ofiary – ma ona wtedy większe szanse dostrzec drapieżnika. Z kolei z punktu widzenia drapieżnika korzyść płynie mniejsza – bardziej przydaje się mu widzenie stereoskopowe (aby poprawnie ocenić odległość i skutecznie zaatakować).