Altolamprologus sp. compressiceps „shell”

Fragment artykułu: Lechosław Łątka: Altolamprologus sp. compressiceps „shell” – karłowaty przedstawiciel rodzaju Altolamprologus w akwarium. Opublikowano drukiem w Magazynie Akwarium nr 4/2021 (188).

Tanganika leży w Afryce Wschodniej w obrębie Wielkiego Rowu Afrykańskiego. Akwen ten stanowi niepowtarzalny ekosystem, w którym żyją i rozmnażają się liczne gatunki ryb i bezkręgowców. W większości są to zwierzęta endemiczne, czyli niewystępujące nigdzie indziej na Ziemi, które w jeziorze zajmują odpowiednie dla danej grupy organizmów lub konkretnych gatunków różnorodne nisze.

Życie w jeziorze Tanganika toczy się od strefy przypowierzchniowej do głębokości około 200 metrów. W wyniku długotrwałej ewolucji gatunki zwierząt zajmujące konkretne strefy dostosowały się pod względem anatomii, pobierania pokarmu i rozrodu do zajmowania odpowiednich biotopów. Ciekawe przystosowanie rozrodcze wykazuje mała grupa pielęgnic zamieszkujących dno jeziora, która wykorzystuje do rozmnażania puste muszle ślimaków zalegające na piaszczysto-mulistym dnie. Gatunki te wskutek ewolucji osiągają niewielkie rozmiary i nazywane są potocznie „muszlowcami”. Wśród tych taksonów są takie, które mają swoje „większe” odpowiedniki, żyjące w innych biotopach, na przykład skalnym. Jednymi z nich są dobrze znani akwarystom przedstawiciele rodzaju Altolamprologus. Ciekawym przykładem takiego zróżnicowania jest występowanie w jeziorze gatunków Altolamprologus compressiceps oraz Altolamprologus sp. compressiceps „shell”. Jest to doskonałe potwierdzenie, jak ewolucja wpłynęła na budowę i rozród blisko ze sobą spokrewnionych gatunków, zamieszkujących odmienne nisze ekologiczne: skały oraz skupiska pustych muszli ślimaków.