Skalary opiekujące się potomstwem

Fragment artykułu: Hubert Zientek: Skalary opiekujące się potomstwem – reguła, rzadkość czy łut szczęścia? Opublikowano drukiem w Magazynie Akwarium nr 1/2021 (185).

Skalary, żaglowce (w jęz. angielskim zwane Angelfish) to przedstawiciele południowoamerykańskich pielęgnicowatych. Są to ryby piękne, majestatyczne, bardzo dekoracyjne, powszechnie utrzymywane i łatwo dostępne. Panuje utarte przekonanie, że w wyniku wielopokoleniowej hodowli w niewoli niemal całkowicie zatraciły pierwotny instynkt opieki nad potomstwem. W przeciwieństwie do wielu innych pielęgnicowatych skalary nie mogły go bowiem prawidłowo rozwijać, ogromny popyt na te ryby doprowadził bowiem do globalnego procederu odbierania substratu z ikrą zaraz po tarle i prowadzenia dalej sztucznej inkubacji oraz wychowu młodych. Każdy akwarysta zajmujący się chowem skalarów na pewno doświadczył wielu niepowodzeń w ich rozrodzie, zwłaszcza w zbiorniku zespołowym. Oto ikra (zaraz lub niedługo po złożeniu) bądź, w korzystniejszych warunkach, larwy zostają pożarte przez rodziców (często nie tylko przez nich). Przyczyną takich kanibalistycznych zachowań może być jednak także stres. Zdaniem niektórych hodowców poprzez modyfikację warunków środowiskowych można niejako na nowo wzbudzić instynkt opieki nad potomstwem u większego odsetka par. O tym, jak tego dokonać, traktuje niniejszy artykuł.
Swoje obserwacje nad skalarami opiekującymi się potomstwem (przede wszystkim mieszańcami, rzadziej przedstawicielami konkretnych odmian barwnych, a zupełnie incydentalnie nad rybami pochodzącymi z odłowów z natury bądź też ich pierwszym lub kolejnym pokoleniem rozmnożonym w niewoli) rozpocząłem wiele lat temu. Robiłem wywiady hodowlane z wieloma akwarystami, a także z bardziej doświadczonymi sprzedawcami w wybranych sklepach zoologicznych. Niemało hodowców odwiedzałem osobiście. O pomoc prosiłem także moderatorów niektórych forów internetowych. Wszystkim za pomoc w słusznej, akwarystycznej sprawie bardzo teraz serdecznie dziękuję.