Wprowadzanie nowych gatunków do środowiska – introdukcja, cz. 4

Fragment artykułu: Marcin Graczyk: Wprowadzanie nowych gatunków do środowiska – introdukcja, cz. 3. Inwazyjne ryby. Opublikowano drukiem w Magazynie Akwarium nr 5/2022 (195).

Wprowadzanie nowych gatunków do środowiska jest często nazywane mianem „introdukcji”. Gatunki, które pierwotnie występowały w innych strefach geograficznych, za sprawą człowieka znajdują dom w obcym dla siebie miejscu. Często po znalezieniu dogodnych warunków bytowania zaczynają się rozmnażać i co za tym idzie – rozprzestrzeniać. Bywa, że w nowo pozyskanej niszy nie istnieją ograniczenia, jakie napotykają na swojej drodze w miejscu naturalnego występowania, brak jest istot, które w normalnych warunkach ograniczają ich ekspansywność. Prowadzi to do zachwiania równowagi ekologicznej, a nawet zagłady rodzimej fauny i flory. W tym artykule przyjrzymy się inwazji niektórych gatunków ryb.

Ryby to najważniejsi mieszkańcy wód. Są wskaźnikiem czystości, stanowią lwią część biomasy. O czystych rzekach i jeziorach mówi się, że są „rybne”. Z kolei podczas zmiany stanu czystości wody na niekorzyść – jak choćby niedawne zatrucie rzeki Odry – najczęściej mówi się o liczbie ryb, jakie padły na skutek katastrofy. Ale to tylko stan ilościowy. Niestety, dość rzadko słyszy się jest o stanie jakościowym, mam na myśli skład gatunkowy ichtiofauny. Niewielu z nas zdaje sobie sprawę z tego, że blisko połowa gatunków w rzekach i jeziorach Polski to gatunki obce. Gatunki obce naszej faunie to między innymi te najważniejsze gospodarczo, jak pstrąg tęczowy i źródlany oraz karp czy karaś srebrzysty. Co więcej, za pośrednictwem człowieka swoje pierwotne miejsce zamieszkania zmieniają również gatunki rodzime. Świadomie lub nieświadomie, człowiek przesiedla ryby do obcych im środowisk. Do rzadkości nie należy już złowienie w strumieniu jazgarza (Gymnocephalus cernua) czy czebaczka amurskiego (Pseudorasbora parva) zamiast rodzimej strzebli potokowej (Phoxinus phoxinus).