Tatarak zwyczajny (Acorus calamus)
Tatarak zwyczajny (Acorus calamus)
Opis: wbrew pozorom, nie jest to gatunek rodzimy, ale zawleczony do Polski przed wiekami z Dalekiego Wschodu, najprawdopodobniej przez koczownicze plemiona tatarskie wykorzystujące go m. in. jako środek leczniczy (stąd nazwa) i trwale zadomowiony w naszych warunkach (tak jak np. sprowadzone z Południa kasztanowce). Jego naturalnym miejscem występowania są najprawdopodobniej Indie i Chiny, gdyż tylko na tych obszarach rozmnaża się on generatywnie zapylany przez lokalne gatunki owadów. W Polsce porasta brzegi zbiorników wodnych oraz tereny podmokłe, ale nie występuje tak licznie, jak pałka wodna czy trzcina. Tworzy grube, czołgające się kłącza, z których wyrastają w charakterystycznych skupieniach wysokie na około 1 m sztywne, mieczowate liście. Zarówno kłącza, jak i liście tataraku wydzielają charakterystyczny, wonny i niezwykle aromatyczny zapach. W lipcu pojawiają się kwiatostany wyrastające wprost z liścia w postaci niedużych kolb.
Warunki uprawy: roślina stosunkowo łatwa w uprawie, dosyć ekspansywna. Należy pilnować, aby nie wymknęła się spod kontroli. Preferuje stanowiska nasłonecznione lub lekko ocienione. Najlepiej sadzić ją w koszach lub perforowanych pojemnikach wstawionych do płytkiej wody na głębokość 5-15 cm. Bieżąca pielęgnacja polega na rozsadzaniu co 2-3 lata nadmiernie rozrośniętych kęp oraz ograniczaniu nadmiernego wzrostu rośliny. Przed zimą należy usunąć suche, martwe liście. Tatarak odrasta samoczynnie z zimujących kłączy. Gatunkiem pokrewnym również uprawianym w oczkach wodnych jest tatarak trawiasty (Acorus gramineus), który, ze względu na mniejsze rozmiary i delikatniejszą budowę, doskonale nadaje się zwłaszcza do obsadzania brzegów małych zbiorników.
Rozmnażanie: w naszych warunkach wyłącznie wegetatywnie przez podział rozrastającego się kłącza.
Wykorzystanie: roślina nabrzeżna, doskonała zwłaszcza do mniejszych oczek wodnych. Świetnie oczyszcza wodę z gromadzących się w niej związków azotowych. Od wieków jest wykorzystywana w medycynie jako remedium na choroby przewodu pokarmowego, dolegliwości skórne, a także jako środek wzmacniający, odkażający i uspokajający. Używa się jej również w przemyśle kosmetycznym i przemyśle spożywczym m. in. jako składnik likierów i nalewek. Dawniej służyła też do „majenia” domostw w okresie świątecznym. (js)
- Prenumerata Magazynu Akwarium45,00 zł – 218,00 zł
- Magazyn Akwarium nr 4/2011 (105)11,50 zł – 16,50 zł